Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat
Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat Inatsisartoqarnikkut suleqatigiiffiuvoq Kalaallit Nunaanni, Islandimi Savalimmiunilu Inatsisartunut ilaasortanik inuttaqartoq. Siunnersuisoqatigiiffimmi Inatsisartunut ilaasortat 18-it ilaasortaapput nunanit ataasiakkaanit tamanit arfinillit. Ukiumoortumik ataatsimiinnerit akornaanni Siunnersuisoqatigiiffik Siulittaasoqarfimminit, nunanit ataasiakkaanit Inatsisartumik ataatsimik ilaasortaqartumit aqunneqartarpoq. Siulittaasoqarfimmut Siulittaasuusarneq ukiut tamaasa Siulittaasoqarfimmut ilaasortaasut taakku pingasut akornanni nikittarpoq. Siunnersuisoqatigiiffik aamma suliassat aalajangersimasut pillugit ataatsimiititalianik sulinasuartitassanik pilersitsisinnaavoq.
Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat 24. september 1985, Nuummi tunngavilerneqarpoq. Siunnersuisoqatigiiffik 1997-imi inuttalikkamik allatseqarfittaarpoq, taamanili Reykjavikimi Altingip allaffeqarfiani inissisimaffeqartumik. Allatseqarfimmi ulluinnarni suliassat Allattaanermit aqunneqarput.
Nunat Avannarliit Killiit Siunnnersuisoqatigiiffiat nalinginnaasumik ataatsimiinnernut marlunnut katersuuttarpoq; ukiumoortumik ataatsimiinneq qaammatit aggustip septembarillu nikinnerisa nalaanni nalinginnaasumik pisartoq kiisalu qulequtaqartitsilluni ataatsimeersuarneq nalunginnaasumik januaarip naanerani pisartoq. Ataatsimiinnerit pilersaarut aalajangersimasoq malillugu nunat taakku pingasut akornanni paarlakaattumik pisarput.
Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffianni ukiumoortumik ataatsimiinnerit pingaarnertut aalajangiisartuupput. Ukiumoortumik ataatsimiinnermi Siulittaasoqarfik tullianillu ukiumoortumik ataatsimiinnissap tungaanut Siulittaasussaq qinerneqartarput. Ukiumoortumik ataatsimiinnermi apeqqutit suulluunniit nunat avannarliit killiit pingasut akornanni suleqatigiinnermut pingaarutillit oqallisigineqarsinnaapput. Siunnersuisoqatigiiffik ukiumoortumik ataatsimiinnermi nunat taakku piungasut akornanni ataatsimut arlalinnulluunniit sammisumik kaammattuutitut aalajangersaasinnaavoq.
Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat ukiuni sammisaqarfiusuni tamani, siunnersuisoqatigiiffiup avammut sammisumik suliniutaanik sammivissiisumik immikkut isiginiaaffiusarpoq. Qitiutillugit isiginiakkat ukiumoortumik qulequtaqartitsilluni ataatsimeersuarnerni nunat taakku pingasut akornanni paarlakaattumik ingerlanneqartartuni qulequtaritinneqartarput. Qulequtaqartitsilluni ataatsimeersuarnerni siuuttuullutik ilisimatusartut, kulturikkut pingeerutillit saqqummiisullu allat qulequtaqartitsilluni ataatsimeersuarnermi qulequtaritinneqartoq pillugu oqalugiartarput, tamanna oqallinnermik malitseqartinneqartumik. Qulequtaqartitsilluni ataatsimeersuarnerit tamanut ammatinneqartarput.
Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat nunat tamat akornanni sulinermi sunniutilimmik akuuvoq. Siunnersuisoqatigiiffik Issittumi Siunnersuisoqatigiinni kiisalu Issittumi Inatsisartutigut Suleqatigiinnermut Ataatsimiititaliami (SCPAR) alaatsinaatsutut ilaasortaatitaqarpoq. Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiannik qanittumik suleqateqarpoq, Europa-Parlamentimilu Issittumi nunanik suleqateqarnermut ataatsimiititaliamik DEEA-mik ukiumut ataasiarluni ataatsimeeqateqartarluni. Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiannut ilaasortat aamma Northern Dimensionimut, EU-p, Ruslandip, Norgep Islandillu akornanni Inatsisartutigut ataatsimeersuarnermut ukiut marlukkaarlugit ingerlanneqartartumut peqataasarput. Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat taamatuttaaq Arctic Circlemi ataatsimiinnernut sunniutilimmik peqataasarpoq.
Tamatuma saniatigut Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat nunani avannarlerni killerni Inatsisartunik Naalakkersuisunillu, Nordisk Ministerrådip Atlantikup avannaani suleqatigiiffianik (NORA) nunallu avannarliit killiit aningaasaateqarfiannik, Vestnordenfondemik qanittumik suleqateqarpoq.
Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat, nunani avannarlerni killerni meeqqanut inuusuttunullu atuakkiortarnermik nukittorsaaniarluni, ukioq allorlugu Meeqqanut Inuusuttunullu Sammisumik Atuakkiortumut nersornaasiisarpoq. Siunnersuisoqatigiiffik nalilersuinermut ataatsimiititaliamik, immikkut ilisimasalinnik Kalaallit Nunaanneersunik, Islandimeersunik kiisalu Savalimmiuneersunik inuttalimmik toqqaasarpoq. Atuakkiat nunanit Avannarlernit killernit pingasunit innersuunneqarsimasut akornanni nersornaasigassamik naliliisartut toqqaasarput. Nersornaaserneqartoq aningaasanngorlugu DKK 60.000-inik pissarsisarpoq.
Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiata Siulittaasoqarfia
Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiata sulinera siulittaasoqarfimmit, Siunnersuisoqatigiit siulittaasuannit kiisalu aallartitat sinnerisa marluk ilaasortassatut toqqagaannit inuttaqartoq, aaqqissuunneqarlunilu siulersorneqarpoq.
Islandip aallartitai
Islandip aallartitarai:
Sinniisut:
- Halla Signý Kristjánsdóttir, Framsóknarflokkurinn
- Hildur Sverrisdóttir, Sjálfstæðisflokkurinn
- Jakob Frímann Magnússon, Flokkur fólksins
- Bergþór Ólason, Miðflokkurinn
- Orri Páll Jóhannsson, Vinstri-Græn
- Guðbrandur Einarsson, Viðreisn
Savalimmiut aallartitaat
Savalimmiut Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiannut aallartitaat Savalimmiut lagtingiannit qinerneqartarput.
Sinniisut:
- Uni Holm Johannesen, Javnaðarflokkurin
- Magnus Rasmussen, Sambandsflokkurin
- Jørgen Niclasen, Fólkaflokkurin
- Steffan Klein Poulsen, Miðflokkurin
- Annika Olsen, Tjóðveldi
- Sólvit E Nolsø, Framsókn
Kalaallit Nunaata aallartitai
Kalaallit Nunaata Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiannut aallatitai Kalaallit Nunaanni Inatsisartunit qinerneqartarput.
Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffianni kalaallit aallartitaannut ilaasortat.
Sinniisut: